Ngữ Pháp Tiếng Trung: Cách Sử Dụng Kết Cấu 不……不…… (Không... Không...)

Trong tiếng Trung hiện đại, các kết cấu song song đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện sự liệt kê hoặc đối chiếu giữa các hành động, trạng thái. Bên cạnh dạng khẳng định quen thuộc như “又……又……” (vừa… vừa…), tiếng Trung còn có các dạng phủ định mang tính hệ thống – tiêu biểu là cấu trúc “不……不……”, thường dùng để diễn đạt “không… cũng không…”.

Bài viết dưới đây Trung tâm Tiếng Trung Ni Hao sẽ phân tích chi tiết cách sử dụng kết cấu này kèm ví dụ minh họa rõ ràng giúp người học tiếng Trung dễ dàng ứng dụng.

Ngữ Pháp Tiếng Trung: Cách Sử Dụng Kết Cấu 不……不…… (Không... Không...)

Cấu trúc 不……不…… là gì?

Cấu trúc 不……不…… thường được sử dụng để diễn tả một trạng thái ở mức độ trung bình, không nghiêng về bên nào, hoặc một thái độ thờ ơ, không mấy quan tâm. Nó mang ý nghĩa "không... mà cũng chẳng...", "ở mức bình thường".

Công thức: Chủ ngữ + 不 + Tính từ 1 + 不 + Tính từ 2

不……不…… diễn tả trạng thái trung bình, vừa phải

Đây là cách dùng phổ biến nhất, hai tính từ thường mang ý nghĩa trái ngược nhau.

这个苹果不大不小，正好。
- Zhège píngguǒ bú dà bù xiǎo, zhènghǎo.
- Quả táo này không to không nhỏ, vừa đẹp.
这杯咖啡不冷不热，很好喝。
- Zhè bēi kāfēi bù lěng bú rè, hěn hǎo hē.
- Tách cà phê này không lạnh không nóng, rất dễ uống.
他的汉语水平不高不低。
- Tā de Hànyǔ shuǐpíng bù gāo bù dī.
- Trình độ tiếng Trung của anh ấy ở mức trung bình (không cao không thấp).

不……不…… biểu thị quan hệ giả thiết – kết quả

Cấu trúc phủ định kép này mang sắc thái nhấn mạnh, biểu thị quan hệ giả thiết – kết quả, vế thứ nhất đưa ra giả thiết, điều kiện, vế thứ hai đưa ra kết quả xảy ra nếu giả thiết phía trước được thành lập. Thường kết hợp với các động từ năng nguyện để nhấn mạnh ý nghĩa “nhất định phải làm điều gì đó”.

Ví dụ: 今天你不去也不行。/Jīntiān nǐ bú qù yě bùxíng./

→ Hôm nay bạn không đi không được rồi.

Một số thành ngữ có cấu trúc 不……不……

不知不觉/bùzhī bù jué/: Bất giác, vô tình

Ví dụ:

聊天太开心了，我们不知不觉聊到了半夜。

/Liáotiān tài kāixīn le, wǒmen bùzhī bù jué liáo dào le bànyè./

→ Nói chuyện vui quá nên chúng tôi bất giác nói chuyện đến nửa đêm.

不见不散/bú jiàn bú sàn/: Không gặp không về

Ví dụ:

明天晚上八点，咖啡店见，不见不散!

/Míngtiān wǎnshàng bā diăn, kāfēidiàn jiàn, bù jiàn bù sàn!/

→ Tám giờ tối mai gặp nhau ở quán cà phê nhé, không gặp không về!

不慌不忙/bù huāng bù máng/: Thong thả, ung dung

Ví dụ:

即使遇到困难，他还是不慌不忙地解决问题。

/Jíshĩ yù dào kùnnán, tā háishì bù huāng bù máng de jiějué wèntí./

→ Dù gặp khó khăn, anh ấy vẫn thong thả giải quyết vấn đề.

不明不白/bùmíng bù bái/: Mờ mịt

Ví dụ:

他不明不白地被炒鱿鱼了，连原因都不知道。

/Tā bù míng bù bái de bèi chǎoyóuyú le, lián yuányīn dōu bù zhīdào./

→ Anh ấy bị sa thải một cách mờ mịt, đến cả lý do cũng không biết.

不声不响/bù shēng bù xiăng/: Không nói không rằng

Ví dụ:

他不声不响地离开了公司，谁也不知道他去了哪里。

/Tā bù shēng bù xiǎng de líkāi le gōngsī, shéi yě bù zhīdào tā qù le nǎli./

→ Anh ấy rời công ty không nói không rằng, chẳng ai biết anh ấy đi đâu.

不闻不问/bù wén bú wèn/: Vô tâm, chẳng hỏi han

Ví dụ:

父母年纪大了，他却对他们不闻不问，真是不孝顺。

/Fùmŭ niánjì dà le, tā què duì tāmen bù wén bù wèn, zhēn shì bú xiàoshùn./

→ Bố mẹ đã già mà anh ta chẳng hỏi han gì, thật là bất hiếu.

Tổng kết

Cấu trúc 不……不..…… tuy đơn giản nhưng lại có thể giúp bạn diễn đạt ý một cách rất tự nhiên và tinh tế. Hãy thử áp dụng nó vào giao tiếp hàng ngày để thấy sự khác biệt nhé!

Để khám phá thêm nhiều điểm ngữ pháp hữu ích khác cũng như mong muốn nâng cao khả năng thực chiến tiếng Trung, bạn có thể tham khảo các khóa học của Tiếng Trung Ni Hao. Đội ngũ của chúng tôi sẽ tư vấn miễn phí và hỗ trợ bạn lựa chọn khóa học tiếng Trung phù hợp với nhu cầu và trình độ. Nhanh tay đăng ký tham gia “lớp học thử 0 đồng” để trải nghiệm thực tế ngay hôm nay!