Bổ Ngữ Trạng Thái Trong Tiếng Trung: Tất Tần Tật Về Cách Dùng "得"

Bạn đã bao giờ muốn miêu tả ai đó "chạy rất nhanh", "nói rất lưu loát" hay "viết chữ rất đẹp" trong tiếng Trung nhưng không biết diễn đạt thế nào cho đúng chưa? Câu trả lời nằm ở "Bổ ngữ trạng thái" - một trong những điểm ngữ pháp tiếng Trung cực kỳ quan trọng và thú vị.

Sử dụng thành thạo bổ ngữ trạng thái sẽ giúp câu văn của bạn trở nên sinh động, giàu hình ảnh và chính xác hơn rất nhiều. Trong bài viết này, Trung tâm Tiếng Trung Ni Hao sẽ cùng bạn giải mã toàn bộ kiến thức về bổ ngữ trạng thái và trợ từ kết cấu "得" (de) nhé!

1. Bổ ngữ trạng thái là gì?

Bổ ngữ trạng thái (状态补语 - zhuàngtài bǔyǔ) dùng để miêu tả, đưa ra đánh giá, phán đoán kết quả, mức độ, trạng thái,... của một động tác thường xuyên, đã hoặc đang xảy ra. Loại bổ ngữ này thể hiện rõ động tác hay tính chất của sự vật, sự việc đạt đến mức độ nào đó.

Trợ từ kết cấu 得 (de) là dấu hiệu nhận biết đặc trưng của loại bổ ngữ này. Nó đóng vai trò kết nối giữa động từ/tính từ và phần bổ ngữ phía sau.

Bổ Ngữ Trạng Thái Trong Tiếng Trung: Tất Tần Tật Về Cách Dùng "得"

2. Các công thức cơ bản của bổ ngữ trạng thái

Dạng khẳng định

Đây là cấu trúc phổ biến nhất, dùng để miêu tả, nhận xét về một hành động.

Công thức: Chủ ngữ + Động từ + 得 + (Phó từ) + Tính từ

Ví dụ:

他说得很流利。
- /Tā shuō de hěn liúlì./
- Anh ấy nói rất lưu loát.
他跑得非常快。
- /Tā pǎo de fēicháng kuài./
- Anh ấy chạy vô cùng nhanh.
妹妹今天打扮得很漂亮。
- /Mèimei jīntiān dǎbàn de hěn piàoliang./
- Em gái hôm nay ăn diện rất xinh đẹp.

Dạng phủ định

Để phủ định, chúng ta thêm 不 (bù) vào trước tính từ trong phần bổ ngữ.

Công thức: Chủ ngữ + Động từ + 得 + 不 + Tính từ

Ví dụ:

他说得不流利。
- /Tā shuō de bù liúlì./
- Anh ấy nói không lưu loát.
这个字他写得不好看。
- /Zhège zì tā xiě de bù hǎokàn./
- Chữ này anh ấy viết không đẹp.

Dạng nghi vấn

1. Chủ ngữ + Động từ + 得 + Tính từ + 不 + Tính từ?

他说得流利不流利？
- /Tā shuō de liúlì bù liúlì?/
- Anh ấy nói có lưu loát không?

2. Chủ ngữ + Động từ + 得 + 怎么样?

你最近过得怎么样？
- /Nǐ zuìjìn guò de zěnmeyàng?/
- Dạo này bạn sống thế nào?

3. Chủ ngữ + Động từ + 得 + Tính từ + 吗？

她唱得好听吗？
- /Tā chàng de hǎotīng ma?/
- Cô ấy hát có hay không?

3. Trường hợp động từ mang tân ngữ

Đây là phần nhiều người học hay nhầm lẫn. Khi động từ có tân ngữ đi kèm (ví dụ: 说汉语 - nói tiếng Hán), chúng ta không thể đặt tân ngữ ngay sau động từ rồi mới đến "得". Có hai cách xử lý đúng như sau:

Cách 1: Lặp lại động từ

Công thức: Chủ ngữ + Động từ + Tân ngữ + Động từ (lặp lại) + 得 + Bổ ngữ

他说汉语说得很流利。
- /Tā shuō Hànyǔ shuō de hěn liúlì./
- Anh ấy nói tiếng Trung rất lưu loát. (KHÔNG nói: ~~他说汉语得很流利~~)
他写汉字写得很好看。
- /Tā xiě Hànzì xiě de hěn hǎokàn./
- Anh ấy viết chữ Hán rất đẹp.

Việc nắm chắc những quy tắc phức tạp này là minh chứng cho việc bạn đang học tiếng Trung bài bản và có hệ thống.

Cách 2: Đưa tân ngữ lên trước động từ

Công thức: Chủ ngữ + Tân ngữ + Động từ + 得 + Bổ ngữ

他汉语说得很流利。
- /Tā Hànyǔ shuō de hěn liúlì./
- Anh ấy nói Tiếng Trung rất lưu loát.
她今天的作业做得很好。
- /Tā jīntiān de zuòyè zuò de hěn hǎo./
- Cô ấy làm bài tập hôm nay rất tốt.

4. Các bổ ngữ trạng thái thường gặp

很好 (hěn hǎo): rất tốt
不错 (búcuò): không tồi, khá tốt
非常快 (fēicháng kuài): vô cùng nhanh
很慢 (hěn màn): rất chậm
不怎么样 (bù zěnmeyàng): không ra sao cả, tàm tạm
流利 (liúlì): lưu loát
清楚 (qīngchu): rõ ràng

Sử dụng đa dạng các bổ ngữ này sẽ giúp bạn đạt được khả năng tiếng Trung phản xạ nhanh và miêu tả tình huống một cách sinh động hơn.

Lời kết

Bổ ngữ trạng thái là một điểm ngữ pháp không khó nhưng đòi hỏi sự chú ý và luyện tập thường xuyên, đặc biệt là với trường hợp động từ mang tân ngữ. Việc vận dụng chính xác loại bổ ngữ này sẽ là một bước tiến lớn trên con đường chinh phục tiếng Trung của bạn.

Nếu bạn là người bận rộn và mong muốn có một lộ trình học tập hiệu quả, các khóa học tiếng Trung online cho người bận rộn tại Tiếng Trung Ni Hao sẽ là một lựa chọn tuyệt vời, giúp bạn tương tác trực tiếp với giáo viên để sửa các lỗi ngữ pháp một cách chi tiết nhất.